เกาหลีใต้และฟินแลนด์มีระบบการศึกษาที่ต่างกันสุดขั้ว แต่ทั้งสองประเทศมี “ครูชั้นเยี่ยม” ที่รู้ภารกิจและหน้าที่ของครูเป็นอย่างดี และอาชีพครูเป็นอาชีพมีเกียรติที่ใคร ๆ ก็อยากเป็น ลองดูจุดเด่นด้านการศึกษาของทั้งสองประเทศ แล้วช่วยกันคิดซิว่า มีวิธีการใดบ้างที่ประเทศไทยนำมาปรับใช้ได้
การศึกษาของฟินแลนด์และเกาหลีใต้ได้รับการยกย่องว่ามีประสิทธิภาพดีที่สุดในโลก แม้ว่าทั้งสองระบบจะมีวิถีทางที่แตกต่างกันราวกับขาวกับดำ แต่ทั้งสองระบบการศึกษาก็ไปสู่ปลายทางคือความเป็นเลิศเหมือนกัน และทั้งสองระบบต่างก็ให้บทเรียนแก่ระบบการศึกษาอื่นที่ยังต้องแสวงหาความเป็นเลิศอยู่ว่าใครจะเลือกระบบใดหรือระบบใดมีความเหมาะสมต่อการนำมาเป็นต้นแบบของตน
ฟินแลนด์กับเกาหลีใต้มีสิ่งหนึ่งที่ร่วมกัน คือ การให้ความเคารพครูและวิชาชีพของครู การคัดเลือกคนเข้าสู่อาชีพครูเป็นไปอย่างเข้มข้น และมหาวิทยาลัยที่ดีที่สุดเท่านั้นที่ทำหน้าที่ผลิตครู แต่สิ่งที่สองระบบตรงข้ามกัน คือ ลักษณะการเรียน โมเดลเกาหลีใต้ คือ ความอดทนและการเรียนหนักมากของนักเรียน ในขณะที่นักเรียนฟินแลนด์เรียนสบาย ๆ และยืดหยุ่นได้ มีเวลาเรียนสั้น ๆ และมีกิจกรรมเสริมมากมายจากสังคม แต่ทั้งนี้ต้องไม่ลืมว่าฟินแลนด์เป็นตัวแทนของระบบการศึกษาขนาดเล็ก ซึ่งประเทศใหญ่ ๆ คงใช้เป็นต้นแบบได้ยาก
ระบบการศึกษาของฟินแลนด์จะเป็นที่สนใจของหลายฝ่าย แต่การจะนำระบบของฟินแลนด์มาใช้อาจไม่ง่าย เพราะฟินแลนด์กับไทยมีบริบทที่แตกต่างกันมากทั้งทางด้านประชากรและสังคม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง วัฒนธรรมในการให้คุณค่ากับครู แต่ก็มีบางอย่างในระบบของฟินแลนด์ที่อาจเป็นบทเรียนที่มีประโยชน์ เช่น การผลิตครูคุณภาพสูง การกระจายทรัพยากรที่เป็นธรรม ความเป็นธรรมทางการเรียนที่ไม่คัดเลือกเฉพาะนักเรียนเก่งเข้าโรงเรียนและปล่อยทิ้งนักเรียนอ่อนให้เป็นพวกเหลือทิ้ง ไม่แบ่งแยกนักเรียนเก่ง-นักเรียนอ่อนออกจากกัน เพราะการแบ่งแยกนักเรียน คือ การแบ่งแยกครูไปด้วยในตัว ถ้าระบบโรงเรียนทำได้ การลงทุนทางการศึกษาอาจคุ้มค่าขึ้นมาบ้างก็ได้
