PISA 2018 เป็นรอบที่การประเมินด้านการอ่านกลับมาเป็นการประเมินหลักอีกครั้ง ซึ่งได้มีการปรับกรอบโครงสร้างการประเมินด้านการอ่านเพื่อให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงตามบริบทหรือสถานการณ์ของการอ่านของโลกในปัจจุบันที่เป็นดิจิทัล ซึ่งสอดคล้องกับรูปแบบการประเมินของ PISA ที่ทำแบบทดสอบด้วยคอมพิวเตอร์ โดยมีเป้าหมายเพื่อประเมินความสามารถด้านการอ่านของนักเรียนอายุ 15 ปี ในสภาพแวดล้อมที่เป็นดิจิทัลแต่ก็ยังคงสามารถวัดแนวโน้มการเปลี่ยนแปลงความสามารถด้านการอ่านของนักเรียนเทียบกับอดีตที่ผ่านมาถึงสองทศวรรษ

PISA 2015 เก็บข้อมูลด้านต่าง ๆ ของระบบโรงเรียน จากรายงานของนักเรียน ครู และครูใหญ่ เกี่ยวกับระบบโรงเรียน วิธีการหรือแนวปฏิบัติ ตลอดจนสิ่งแวดล้อมทางการเรียน ทำให้สามารถให้ข้อมูลด้านวิธีการปฏิบัติของระบบโรงเรียนที่ประสบความสำเร็จ ข้อมูลอีกด้านหนึ่งที่สำคัญมากในระบบโรงเรียนคือทรัพยากร ทั้งในด้านงบประมาณและการลงทุนทางการศึกษา ซึ่งจะชี้ว่า ระบบโรงเรียนที่ประสบความสำเร็จนั้นเขาทำกันอย่างไร

ประเทศไทยได้เข้าร่วมโครงการมาตั้งแต่ครั้งแรก (PISA 2000) ข้อมูลชี้ว่าหลังการเปลี่ยนแปลงการปฏิรูปการศึกษาเมื่อ พ.ศ. 2542 ประเทศไทยมีผลการประเมินที่ต่ำลงอย่างต่อเนื่องใน PISA 2003 และ PISA 2006 แต่ความตกต่ำได้หยุดลงใน PISA 2009 และประเทศไทยได้เห็นแนวโน้มผลการประเมินที่สูงขึ้นอย่างชัดเจนใน PISA 2012

การประเมินผลนักเรียนร่วมกับนานาชาติ PISA 2009 ครั้งนี้เป็นการเริ่มต้นของรอบสอง และให้น้ำหนักแก่การประเมินการอ่านเป็นสำคัญ หรือเรียกได้ว่าเป็นการประเมินการอ่านซ้ำเป็นรอบที่สองเพื่อติดตามดูว่าในเวลาที่เปลี่ยนไป นักเรียนมีการเปลี่ยนแปลงมากน้อยเพียงใด

รายงานนี้ ในสองส่วนแรกเป็นผลการประเมินโดยสรุปประเด็นหลักๆ ที่สำคัญเพื่อการบริหารของนักเรียนไทยและนักเรียนนานาชาติตามลำดับ ส่วนที่สามเป็นสาระและภูมิหลังของโครงการ และในส่วนที่สี่ จะรายงานปัจจัยประกอบที่เพิ่มเติมจากผลการประเมินหลัก

PISA 2003 ได้รายงานถึงการเปลี่ยนแปลงของผลการประเมิน พร้อมทั้งชี้ถึงปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อคุณภาพการเรียนรู้ ซึ่งระบบการศึกษาได้รับรับ และตอบรับความท้าทายในการที่จะทำให้การศึกษามีคุณภาพเทียมทันกับประเทศที่ประสบความสำเร็จในการจัดการศึกษา

องค์กรเพื่อความร่วมมือและพัฒนาทางเศรษฐกิจ หรือ OECD (Organization for Economic Co-operation and Development) ได้ริเริ่มโครงการประเมินผลนักเรียนนานาชาติ PISA (Programme for International Student Assessment) เพื่อประเมินคุณภาพของระบบการศึกษาของประเทศสมาชิก สำหรับประเทศไทยแม้จะไม่ได้เป็นสมาชิกของ OECD แต่ได้ขอเข้าร่วมโครงการประเมินผลดังกล่าว ทั้งนี้ด้วยจุดมุ่งหมายที่จะหาคำตอบให้กับระบบการศึกษาไทย